Startpagina??? > ???Eigen schrijfsels??? > ???

Het schoolwezen in de Langstraat en in de parochie Achthuizen

Het schoolwezen in de Langstraat en in de parochie Achthuizen

Voor de stichting van deparochie in 1845 was er in Achthuizen geen school. De kinderen daar warenaangewezen op de Openbare School in de Langstraat. Deze school had slechts ????nlokaal. Het onderwijs werd gegeven door een protestantse schoolmeester. Als wede notulen van de parochie Achthuizen erop naslaan, lezen we dat deze man een???goed??? onderwijzer was, en volledig geaccepteerd werd door de katholiekebevolking.??
De banken in de school waren zo opgesteld dat de kinderen tegenover elkaarzaten, waardoor er minder inktpotjes nodig waren. De ruimte in het lokaaltjewas beperkt. Niet iedereen kon zitten. Als kinderen moesten schrijven kregen zede plek van een ander, die dan staande onderwijs ???genoot???. Omdat aan het eindvan de schoolweek de vrouw van de onderwijzer brood moest bakken, en daarvoorde oven moest aansteken die in het lokaal stond, was er voortdurend sprake vanstrijd met haar man die zich nog bezig hield met de kinderen. Toen de schoolmeesterstierf, wilde het bestuur van de gemeente Ooltgensplaat voor zijn opvolger eennieuw schoollokaal en woonhuis bouwen. De pastoor van Achthuizen, Van denBrand, heeft toen geprobeerd om de bouw van de nieuwe school in de Langstraattegen te houden. Omdat de meeste leerlingen uit Achthuizen kwamen, ongeveer 75% van de schoolbevolking, wilde hij de school dichterbij hebben, ergens aan dedijk tussen de Langstraat en Achthuizen. Zijn pogingen waren tevergeefs. Zijninspanningen, en later ook die van pastoor Van Lith, om aan de school eenkatholieke onderwijzer aan te stellen, hadden geen resultaat. Op 17 september1856 werd door het gemeentebestuur weer een protestantse onderwijzer aan deschool benoemd. De nieuwe onderwijzer was gelukkig een ruimdenkend mens die opgodsdienstig gebied geen invloed op de katholieke kinderen wilde uitoefenen.Ook de schoolboeken gaven geen aanleiding tot kritiek.??
Er was veel verzuim, vooral onder de grotere kinderen die mee moesten helpen ophet land.

In de Langstraat was geenbewaarschool voor de kleine kinderen, en daar was in Achthuizen grote behoefteaan. Vrouwen en grotere meisjes werkten hele dagen op het land, en haddeneigenlijk geen of weinig tijd om te zorgen voor hun kinderen en kleine zusjesen broertjes. Omdat veel kleren in die tijd thuis gemaakt werden, en ookversteld, was er ook behoefte aan een opleiding voor meisjes in naaien enbreien. Die opleiding, thuis vaak verzorgd door een oudere vrouw in de familie,was slechts voor een enkeling weggelegd. Gezien de onderwijssituatie voor dekinderen in Achthuizen, was het goed te begrijpen dat bij de pastoor het ideeom in Achthuizen een onderwijsinstituut op te richten steeds meer vorm kreeg.Vanaf 1860 hielden hij en het kerkbestuur zich bezig met plannen daarvoor uitte werken. Zo werd aan de bisschop een begroting aangeboden. Die machtigde datzelfde jaar het kerkbestuur tot aankoop van grond. In 1864 toen het land wasvrijgekomen, kon met de bouw van de school ??? later zou het gesticht genoemdworden ??? begonnen worden. Een commissie, los staand van het kerkbestuur, zou debouw begeleiden. Deze commissie bestond uit Jacobus Jacobs, Antonius Huijsmans,Antonius Scheepers en Cornelius de Vos. Bestek en tekening waren aan dekerkelijke autoriteiten overlegd, en er was toestemming gekregen voor hetaangaan van een lening. Als architect van het gebouw werd Quirinus Buijsaangesteld als opzichter. Half september 1864 werd begonnen met de fundamenten.In de winter wanneer er niet buiten gewerkt kon worden, hielden de timmerliedenzich bezig met de bewerking van het hout dat voor het gebouw benodigd was. Inhet voorjaar daarop zou men beginnen met het metselen van de muren. De eerstesteen werd gelegd, en boven de voordeur van het front aan de noordwestelijkekant werd een granieten zerk geplaatst. De activiteiten gingen gepaard met enigfeestgedruis. In de zomer die volgde kwam de bisschop die toch in Achthuizenmoest zijn voor de toediening van het sacrament van het Vormsel aan dekinderen, het werk bekijken. Eind november was het werk op debinnenbetimmeringen na voltooid. Op 12 december 1865 werd het gesticht opplechtige wijze ingewijd door de deken van Kralingen. De bouw van het gestichtkostte ongeveer f 17.000,- .??
De katholieke kinderen hoefden niet meer naar de Langstraat op school.